tommie luyben 

Tegenwoordig kun je voor schrijfsessies naar The Writer’s Guide (to the Galaxy), maar vroeger moest je je inspiratie uit andere hoeken halen. Toen ik klein was, kon ik vaak niet goed in slaap vallen. De beste remedie om toch weg te dutten, was Candlelight luisteren op de radio. Door de weeïge stem van presentator Jan van Veen en de strijkmuziek, in combinatie met de mierzoete gedichten, vertrok ik al snel naar dromenland.

​

In 2003 stopte het radioprogramma, maar vanwege een tsunami aan gedichten en smeekbedes heeft Candlelight een doorstart gemaakt als internetzender. Wat zijn de pijlers van een goed gedicht op deze kaarsverlichte zender? Ondergetekende analyseerde een stapel gedichten en probeerde het daarna zelf.  

 

De 14 belangrijkste facetten van een Candlelight-gedicht 

1. De stem van Jan van Veen. Zonder zijn zwoele interpretatie kun je je gedicht net zo goed door de plee spoelen. 

2. Greensleeves. Door deze golvende melodie vaart je gedicht over een zee van melodrama en pathetiek. 

3. In de meeste gevallen ben jij, de auteur, eenzaam, alleen en verlaten. Dat kan zijn omdat je net gedumpt ben, die lekkere buurman/-vrouw dwars door je heen kijkt, of het liefje in kwestie aan het andere eind van de wereld bivakkeert.

4. Geestelijke eenzaamheid mag ook, bijvoorbeeld als je wederhelft je na tien jaar verkering met geen poot meer aanraakt. 

5. De schrijver is nooit een wat-sta-ik-lekker-op-m’n-eigen-benen-in-het-leven-tiep. Zonder die ander, ben je NIETS. 

6. Contemplatie. Verzink in gedachten; wat heb je verkeerd gedaan? Hoe moet het nu verder? 

7. Hoe meer beeldspraak, hoe beter. Raas met de trein van het leven naar een nieuwe horizon, pas op voor het pad der duisternis en als je geen nieuwe bladzij kan vinden, is er een schone lei nabij. 

8. Het spijt me is er niks bij. Geen ‘Fuck you, stik in je eigen spuug’, maar wroeging, inkeer en zelfverwijt slaan de klok. 

9. Het leed dat wordt gedragen is onbeschrijflijk. Toch doe je een koene poging, anders schreef je dat gedicht niet. 

10. Rep met geen woord over seks. Het ondraaglijke gemis gaat nóóit over lust. Dus niet: 'Jouw genotsknots laat een niet te vullen leegte achter'.

11. Rijmen kan op verschillende manieren. Maak het jezelf niet te moeilijk en ga voor het A-A-B-B-rijmschema. Deze trouwe rakker stelt nooit teleur.

12. Mick’s Rijmwoordenboek doet niet alleen dienst tijdens Sinterklaas. Ook in deze situatie onmisbaar.

13. Geef je identiteit niet prijs, gebruik initialen. Nog beter: een pseudoniem als 'Vlinder' of 'Lapzwans'. 

14. Populaire woorden zijn: tranen, verdriet, vechten, ogen, lach, hunkeren, liefde, dromen, smachten, hart, kapot, verlaten, eenzaam en pijn. Heel veel pijn.

 

Zo. Nu hebben we genoeg tools om zelf een Candlelight-waardig pronkstuk te schrijven.

​

Pijn, pijn, pijn.

Voor Rick, van Softijsje.

 

Kapot veel pijn

Waarom heb je me verlaten?
Heb je dan niet in de gaten
Wat ik allemaal voor je doe?
Daarom ben ik ook zo ontzettend moe

Ik strompel over het kiezelpad van eenzaamheid
En stort neer onder het gewicht van de werkelijkheid
Zonder jou ben ik nergens, niemand, niets
Zoals Tom Dumoulin zonder fiets

Vertel het me: wat deed ik verkeerd
Dat je ‘m zonder iets te zeggen bent gepeerd?
Stond het in de sterren of de maan?
Ik denk niet dat ik deze zwarte nacht kan doorstaan

Ik snak en ik smacht
Naar je stralende ogen en je mond die lacht
Mijn hunkerende hart doet zo’n pijn
Nu ben ik echt aan het eind van mijn latijn

Laat me verdrinken in mijn oceaan van verdriet
Er ligt geen zonneschijn voor mij in het verschiet
M’n enige houvast is whisky met cola light
En mijn gedicht voor Candlelight 

En nu? Insturen die hap! Hopen dat Jan van Veen hem voorleest. Fingers crossed!